پایان نامه کارشناسی ارشدمقايسه‌ خمريات ابونواس با منوچهری و حافظ

در بزرگترین وب سایت پروژه و پایان نامه تحقیق مقاله کارورزی ترجمه مقالات جدید، نمونه سوالات پیام نور

www.7sad.ir 

مختصری ازپایان نامه

ابونواس

ابونواس حسن بن‌هانی بن عبدالاول بن صباح مکنّی به ابونواس، از شاعران برجسته ی دوره ی عباسی بود. وی در یکی از روستاهای اطراف اهوازدر سال 145 هـ.ق بدنیا آمد. در مورد ملیت پدرش‌هانی روایات مختلفی ذکر کرده اند. بعضی‌ها می‌گویند از مردم دمشق و جزو سپاهیان مروان آخرین خلفای عباسی بود. عده ای دیگر هم او را ایرانی الاصل خوانده اند. اما مادرش جلبان مسلما ایرانی است.

هنگامیکه ابونواس دو یا شش ساله بود به همراه پدر و مادر به بصره آمد. شهری که ابونواس پس از این سفر تا سن سی سالگی در آنجا اقامت گزید. چون حسن به سن درس خواندن رسید، پدر او را نزد کسی فرستاد تا قرآن را به او تعلیم دهد. پس از مدت کوتاهی پدر او بمرد و مادر سرپرستی او را بر عهده گرفت. او مجبور شد حسن را بعلت تهیدستی به مغاز عطاری بفرستد، تا با مزد اندکی که از عودتراشی عاید او می‌شد، به امرار معاش خانواده کمک کند. اما با اینکه ابونواس در بازار دستهایش به کار عود تراشی مشغول بود، لیکن دلش همچنان شیفته ی علم و ادب بود. بصره، شهر محل سکونت او، که در آن زمان از مراکز علم و فرهنگ بود، محدثان و راویانی مطلع، چون اصمعی و ابوعبیده، و نحویان و لغت شناسان بنامی چون ابوزید انصاری را در خود می‌دید. این مساله باعث شد که شیفتگان این علوم از هر جایی به جانب بصره روانه شوند. ابونواس هم که بسیار شیفته ی علم و دانش بود، فرصت را مغتنم شمرد و نزد ابوعبیده و خلف الأحمر پیشوای اهل لغت رفت و زانوی شاگردی زد. وی در آموختن علم و دانش بسیار کوشا و خستگی ناپذیر بود، بطوریکه ابن خلکان در تاریخ خود از اسماعیل بن نوبخت روایت می‌کند که گفت: «هیچ کس را ندیدم که دامنه ی علمش از ابونواس گسترده تر یا محفوظاتش از او بیشتر باشد، با آنکه کتاب اندکی در اختیار داشت».⁽¹⁾ خلف الأحمر استاد او در این راه کمک شایانی به او کرد، وی همچنین به ابونواس اجازۀ سرودن شعر نداد، تا آنگاه که او ابیات فراوانی از نیکوترین اشعار عرب را از بر کرد.

در دوره ی عباسی لهو و لعب و بی بند و باری رواج عام یافته بود. درهر شهر ودیاری ازقلمرو حکومت اسلامی، بویژه بغداد و بصره، بانگ نوشانوش باده گساران به گوش   می‌رسید. ابونواس که دراین زمان تازه به دوران جوانی خود پا گذاشته بود، خیلی زود شیفته ی مجالس و محافل باده گساری شد. او درهمین مجالس با شاعر دیگری به نام والبه بن حباب آشنا شد. والبه که خود سرآمد عشرتجویان زمان بود آتش هوی و هوس را در او افروخته تر کرد و چنان ابونواس را برانجام این گونه اعمال برانگیخت که در بی‌بندوباری ولاابالیگری همتای او شد. اما همۀ این عوامل باعث نشد تا ابونواس از آموختن علم بازماند و با اینکه پیوسته به مجالس باده گساری وفسق و فجور رفت و آمد داشت، به علم آموزی نیز اشتغال می‌ورزید ابونواس برای اینکه به زبان عربی کاملا مسلط شود مدتی را در بادیه میان اعراب بدوی گذراند.

بعد از این دوران او با تکیه بر علم ودانش خود راهی بغداد شد تا در آنجا مالی گرد بیاورد و به وسیلۀ آن مخارج عیش و نوش خود را تأمین نماید. ورود او به بغداد در حدود سال 179 هـ.ق اتفاق افتاد. در همین زمان‌هارون الرشید هم موفق شد تا زمام خلافت را بدست گیرد. خاندان برمکیان در آن ایام عهده دارمنصب وزارت بوده و رتق و فتق بیشتر امور مربوط به خلافت توسط آنان صورت می‌گرفت. ابونواس برمکیان را مدح کرد و از آنها جوائز و صلات گرانبها دریافت کرد. اما بعد از مدت اندکی از آنان نومید شد و به آل ربیع پیوست. آل ربیع خاندانی صاحب جاه و ثروت بودند که با برمکیان رقابت می‌کردند. بیشترین مدایح ابونواس متعلق به آل ربیع می‌باشد و جوائز بسیاری نیز از سوی آنان به ابونواس اهدا شد.

ابونواس بدلیل شیوه ی زندگیش در اوایل کار چندان مایل نبود که به دربار نزدیک شود. اما پس از سرکوبی برمکیان و به قدرت رسیدن فضل بن ربیع به وسیله ی او به دربار خلافت نزدیک شد.این واقعه که در سال 187 هـ.ق اتفاق افتاده بود، با پیروزی‌هارون‌الرشید بر قيصر روم مصادف شد. ابونواس خلیفه را بخاطر این پیروزی مدح کرد و از این پس بود که شاعر قصاید دیگری نیز در مدح‌هارون سرود. اما طولی نکشید که رفاه و آسایش او به رنج و ناکامی مبدل شد و خلیفه ابونواس را بخاطر باده‌گساری بی رویه و متهم شدنش به زندقه و نیز برای قصیده ای که در ذم قبایل عدنان سرود، بر او خشم گرفت و او را به زندان افکند. حبس او چهار ماه به طول انجامید. ابونواس كه تا آن زمان چنین وضع مشقت بار و طاقت فرسایی را در زندگی تجربه نکرده بود، از این وضع به تنگ آمد.بنابراین با سرودن چندین قصیده از خلیفه پوزش خواهی و طلب عفو و بخشش می‌کند.

وقتی از زندان آزاد شد قصد کرد تا به مانند گذشته به باده گساری و عیش و نوش روی بیاورد، اما با دست خالی چنین امکانی برایش فراهم نبود. بنابراین راهی مصر شد و در آنجا به خصیب، امیر مصر که متولی دیوان خراج بود، پیوست. ابونواس خصیب را برای کسب صله و جوائز مدح کرد. امیر هم به او جوائزی عطا کرد. اما چون این جوائز و صلات با آنچه در بغداد نصیب او شد برابری نمی کرد، تصمیم گرفت دوباره به بغداد برگردد، ابونواس هنگامی که به بغداد رسید، زبان به هجو امیر خصیب گشود و از او بخاطر بخل و عدم بخشش فراوان به بدی یاد کرد.

فهرست مطالب

فصل اول: زندگينامه سه شاعر ………………………………………………………………… 1

-ابونواس………………………………………………………………………………. 2

-منوچهري……………………………………………………………………………. 6

-حافظ…………………………………………………………………………………… 8

-پي نوشت فصل اول…………………………………………………………….. 12

فصل دوم: باده و اساطير مربوط به پيدايش آن ………………………………………… 13

-باده در لغت………………………………………………………………………… 14

-اساطير مربوط به پيدايش باده………………………………………………. 15

-پي نوشت فصل دوم……………………………………………………………. 26

فصل سوم: پيشينه ي خمريه سرايي در ميان اعراب و ايرانيان……………………. 27

-تعريف خمريات…………………………………………………………………… 28

-خمر در شعر جاهلي……………………………………………………………. 28

شاعران جاهلي كه به شراب نوشيدن تفاخر مي كردند ……………… 28

شاعران جاهلي كه تا حدودي شراب را وصف مي كردند ………….. 30

-خمريات در دوره اسلامي(زمان پيامبر و خلفاي راشدين)…………. 35

-خمريات در دوره اموي……………………………………………………….. 36

-وصف باده در اوستا…………………………………………………………… 37

-خمريات در ايران بعد از اسلام……………………………………………… 39

-خمريات غير عرفاني…………………………………………………………….. 40

-خمريات عرفاني…………………………………………………………………… 43

-مناسبت اصطلاحات خمري با حالت بيخودي، فناورسيدن به وحدت 44

-مناسبت اصطلاحات خمري با پخته شدن عارف………………………. 46

-مناسبت اصطلاحات خمري با فقر………………………………………….. 46

-مناسبت اصطلاحات خمري با افشاي راز……………………………….. 47

-مناسبت اصطلاحات خمري با عقل ستيزي……………………………… 48

-مناسبت اصطلاحات خمري با غم زدايي…………………………………. 49

-مناسبت اصطلاحات خمري در مبارزه با ريا كاري………………….. 49

-پي نوست فصل سوم…………………………………………………………… 51

فصل چهارم: ريخت و شكل خمريات ابونراس، منوچهري و حافظ……………….. 54

-شكل خمريات ابونراس………………………………………………………… 55

-گرد كردن معاني خمري در يك قصيده واحد………………………….. 55

-ارتباط معنايي يا وحدت فني در محور عمودي قصايد………………. 57

-عميق كردن معاني خمري…………………………………………………….. 57

-مبارزه با سنت هاي جاهلي اعراب…………………………………………. 59

-داستان پردازي خمري…………………………………………………………. 61

-غالب بودن صورت بر محتوا………………………………………………… 62

-بكار بردن لغات فارسي………………………………………………………… 64

-بيان عقايد شعوبي……………………………………………………………….. 65

-خمريات منوچهري………………………………………………………………. 66

-ارتباط معنايي يا وحدت فني در محور عمودي شعر………………… 67

-داستان پردازي…………………………………………………………………… 68

-دوري و بيزاري منوچهري از سنت هاي جاهلي……………………… 70

-غالب بودن صورت بر محتوا………………………………………………… 70

-خمريات حافظ…………………………………………………………………….. 71

-پي نوشت فصل چهارم………………………………………………………… 72

فصل پنجم: مقايسه مضامين خمري ابونواس، منوچهري و حافظ………………… 73

-وصف شراب………………………………………………………………………. 74

-اسامي مشترك……………………………………………………………………. 74

-اسامي غير مشترك……………………………………………………………… 78

-نام هايي كه ابونواس براي شراب آورده است………………………… 78

-نام هايي كه منوچهري براي شراب آورده است……………………… 93

-نام هايي كه حافظ براي شراب آورده است…………………………….. 94

-وصف كيفيت و چگونه نوشيدن شراب…………………………………… 99

-وصف قدمت شراب……………………………………………………………… 99

-وصف رنگ شراب …………………………………………………………….. 101

-بوي شراب………………………………………………………………………… 103

-وصف مزه شراب………………………………………………………………. 105

-روشني شراب……………………………………………………………………. 107

-تشبيه شراب به آفتاب…………………………………………………………. 108

-تشبيه شراب به چراغ………………………………………………………….. 109

-تشبيه شراب به آتش…………………………………………………………… 109

-تشبيه شراب به شمشير………………………………………………………. 109

-تشبيه شراب به صبح………………………………………………………….. 110

-شراب خام يا پخته……………………………………………………………… 111

-حباب هاي شراب……………………………………………………………….. 112

-وصف شراب صاف……………………………………………………………. 113

-تشبيه شراب به اشك………………………………………………………….. 114

-تشبيه شراب به جان…………………………………………………………… 114

-شرايط و چگونگي نوشيدن شراب………………………………………… 116

-شراب خواري در شب و صبح ……………………………………………. 117

-نوشيدن شراب در فصل بهار………………………………………………. 119

-شراب نوشيدن در جشن ها واعياد……………………………………….. 121

– واكنش حكومت ها به شراب نوشي……………………………………… 124

-جرعه افشاندن بر خاك ………………………………………………………. 128

-به ياد كسي شراب نوشيدن ………………………………………………… 131

-بانگ نوشانوش………………………………………………………………….. 132

-نوشيدن سه جام پياپي………………………………………………………… 134

-نوشيدن چهار جام بر اساس چهار طبع………………………………… 134

-رطل گران گرفتن……………………………………………………………….. 135

-وصف تاثير بر نوشنده……………………………………………………….. 137

-شراب باعث زدودن غم از نوشنده ميشود…………………………….. 137

-شراب قدرت تشخيص نيروي عقل نوشنده را زايل ميكند………… 138

-شراب به نوشنده شادي مي بخشد……………………………………….. 139

-شراب به جان قوت و نيرو مي بخشد……………………………………. 139

-شراب به نوشنده شجاعت مي‌بخشد……………………………………… 140

-شراب باعث آشكار شدن اسرار نوشنده ميشود…………………….. 140

-شراب باعث دوري از بخل ميشود………………………………………… 140

-شراب باعث بي خوابي ميشود……………………………………………… 141

-در صورت شراب خوردن زياد انسان قادر به راه رفتن نيست و بايد براي حركت بر روي شكم بخزد…………………………………………………………………………………… 141

-شراب باعث ضعف و سردرد ميشود……………………………………. 142

-شراب باعث ميشود نوشنده عرق كرده و چشم ها و گونه هايش به سرخي گرايند    143

-شراب باعث عبوس شدن نوشنده ميشود ……………………………… 144

-وصف آلات شراب نوشي……………………………………………………. 145

-نام آلات پرورش و نوشيدن شراب………………………………………. 146

-نام هاي همسان…………………………………………………………………. 146

-نام هاي غير همسان…………………………………………………………… 148

-توجه به اساطير در مورد آفرينش جام ها ……………………………. 152

-وصف ظروف با اشكال مختلف…………………………………………….. 153

-مانند كردن ظروف شراب به پرندگان…………………………………… 154

-جام هاي منقش………………………………………………………………….. 154

-مانند كردن ظرف شراب به چراغ…………………………………………. 155

-مانند كردن ظرف شراب به خوشه پروين……………………………… 156

-مانند كردن ظرف شراب به نمازگزار……………………………………. 156

-وصف خم شراب……………………………………………………………….. 159

-وصف مجلس شراب…………………………………………………………… 161

-وصف ساقي………………………………………………………………………. 162

-نحوه آرايش ساقي……………………………………………………………… 163

-لذت بردن از چشم ساقي…………………………………………………….. 168

-لذت بردن از لب هاي ساقي…………………………………………………. 168

-لذت بردن از گونه هاي ساقي………………………………………………. 169

-لذت بردن از آب دهان ساقي……………………………………………….. 170

-پير مي فروش……………………………………………………………………. 171

-تشخيص……………………………………………………………………………. 174

-لذت بردن همه حواس ………………………………………………………… 174

-لذت گرايي…………………………………………………………………………. 175

-اميدواري به بخشش خداوند………………………………………………… 176

-گوش ندادن به نصيحت ناصحان………………………………………….. 176

-دفن شدن در زير تاك انگور و يا شسته شدن با باده……………… 177

-استفاده از طنز براي رسوايي زاهدان……………………………………. 178

-مبارزه با رذيلت هاي اخلاقي……………………………………………….. 179

-تاثير فلسفه و عفان بر خمريات ابونواس و حافظ……………………. 181

-فرجامين سخن…………………………………………………………………… 184

-همانندي ها از لحاظ توصيفات……………………………………………… 186

-همانندي ها از لحاظ فكري…………………………………………………… 188

-تفاوت ها از جهت توصيفات…………………………………………………. 188

-تفاوت ها از جهت فكري………………………………………………………. 188

-پي نوشت فصل پنجم …………………………………………………………. 190

-كتابنامه ……………………………………………………………………………. 192

-پيوست شماره 1………………………………………………………………… 198

-پيوست شماره 2………………………………………………………………… 246

نوع فایل : WORD | تعدادصفحات : 245 | قیمت : 30000

برچسب ابونواس با منوچهری, پایان نامه کارشناسی ارشدمقايسه‌ خمريات ابونواس با منوچهری و حافظ, خمريات ابونواس, خمريات ابونواس با منوچهری, خمريات ابونواس با منوچهری و حافظ, مقايسه‌ خمريات ابونواس با منوچهری و حافظ, منوچهری و حافظ